Royall Dutch Shell, sinds 2022 niet meer zo Royall Dutch maar gewoon Shell, is een van de meest besproken aandelen van dit moment. Er zijn vele voor- en tegenstanders van het bedrijf. Het van oorsprong Nederlands-Britse olie en gasconcern is veelvuldig negatief in het nieuws. Heeft beleggen in Shell nog toekomst, of is dit nu toch echt verleden tijd? In deze analyse duiken we dieper in de toekomstplannen van Shell en proberen we antwoord te geven op deze veel gestelde vraag.

In deze analyse maak ik gebruik van diverse Engelstalige termen. De analyse weergeeft daarnaast mijn eigen visie en mening: het is geen financieel- of beleggingsadvies.

Shell is veel meer dan alleen olie en gas

Al decennialang staat Shell bekend als olie en gasproducent. Shell behoort daarmee tot één van de zes grootste oliemaatschappijen ter wereld. Directe concurrenten zijn onder andere ExxonMobil, British Petroleum (BP) en Chevron. Tegenwoordig is Shell veel meer dan alleen een olie en gasproducent^[1]. De activiteiten zijn opgesplitst in verschillende bedrijfsonderdelen.

Upstream

Upstream is verantwoordelijk voor de opsporing en winning van ruwe olie, aardgas en aardgasvloeistoffen. Hieronder vallen tevens de verkoop en het vervoer van olie en gas en de infrastructuur die hiervoor nodig is. De komende jaren zal Shell door de energietransitie in deze divisie steeds meer gaan afschalen.

Integrated Gas

Onder Integrated Gas vallen alle activiteiten op het gebied van vloeibaar aardgas (LNG), de productie van gas-to-liquids (GTL) brandstoffen en andere producten. Hieronder valt ook de infrastructuur die nodig is om gas op de markt te brengen. De verkoop en handel in aardgas, LNG, ruwe olie, elektriciteit, koolstofemissierechten en brandstof voor zware voertuigen en zeeschepen vallen ook onder deze divisie.

Renewables and Energy Solutions

Dit is het verreweg het nieuwste onderdeel van het bedrijf. Shell richt zich hiermee op het vinden van commerciële manieren om te voldoen aan de veranderende energiebehoeften van de maatschappij. Deze oplossingen omvatten waterstof, energie uit wind, zonne-energie en aardgas en opties voor het koolstofvrij maken, op de natuur gebaseerde oplossingen en het afvangen en opslaan van koolstof.

Shell wil de komende jaren miljarden investeren op dit gebied en als een hernieuwde energieleverancier voldoen aan de vraag waar en wanneer dit nodig is. Hiervoor ontwikkelt het bedrijf ook nieuwe bedrijfsmodellen zoals clean power-as-a-service, die ingaat op hoe digitale technologie beter kan helpen met energiebehoeften.

Downstream

De Downstream divisie beheert de ruim 46.000 tankstations en bedient dagelijks meer dan 30 miljoen klanten. Chemicals en product-activiteiten, waaronder het raffineren van ruwe olie tot andere producten die vervolgens op de markt gebracht worden voor huishoudelijk, industrieel en transportgebruik, vallen ook onder de activiteiten van deze divisie. Je kunt hierbij denken aan koolstofarme brandstoffen zoals biobrandstoffen, hernieuwbaar aardgas (RNG), waterstof, opladen van elektrische voertuigen, smeermiddelen, bitumen, etc.

Projects and Technology

Met deze divisie stimuleert Shell de levering aan grote projecten, onderzoek en innovatie om nieuwe technologische oplossingen te ontwikkelen. Daarnaast neemt de divisie o.a. de verantwoordelijkheid op het gebied van veiligheid en milieu en broeikasgasbeheer. Technische diensten voor de gas-, upstream- en downstream-activiteiten zijn ook onder deze divisie ondergebracht.

Vervuiling als eeuwige smet voor het bedrijf

Dat Shell in het verleden niet altijd even goed geweest is voor klimaat en milieu, dat weet iedereen. Onderzoek in 2019 wees uit dat Shell tot de top 20 van meest vervuilende bedrijven behoorde^[2]. Shell stond daarbij op plaats 7 met een uitstoot van 31,9 miljard ton CO₂ sinds 1965. Jarenlang was er weinig aandacht voor klimaat en milieu en maakte deze uitstoot allemaal niet uit, tot nu. De omslag van de afgelopen jaren beweegt ook bedrijven als Shell iets aan de CO₂-uitstoot te doen.

Klimaatrechtszaak Milieudefensie tegen Shell

Mede om die reden is er door Milieudefensie met andere partijen in 2019 een rechtszaak tegen Shell gestart. Inzet: het forst terugdringen van de CO₂-emissies door Shell. Het bedrijf moet zich houden aan de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs, een reductie met 45% in 2030.

De uitspraak van de rechter op 26 mei 2021 dit jaar was niet mals. Het vonnis luidde dat Shell, door de urgentie van klimaatverandering en de ernstige gevolgen daarvan, haar CO₂-emissies, evenals al haar toeleveringsbedrijven, met het geëiste percentage moet reduceren^[3]. De rechter legde daarnaast op dat het bedrijf direct moet beginnen met het uitvoeren van het vonnis, ook al zou Shell in hoger beroep gaan.

Shell toonde zich teleurgesteld in het vonnis en heeft inmiddels beroep aangetekend. In een persbericht herhaalde de CEO Ben van Beurden dat het bedrijf al bestaande plannen om CO₂-emissies terug te brengen versneld zou gaan uitvoeren. In 2050 wil Shell netto nul CO₂ uitstoten (zie verderop). Van Beurden verklaarde verder dat het bedrijf in hoger beroep gaat omdat men van mening is dat een rechterlijke uitspraak tegen één enkel bedrijf niet effectief is^[4].

Shell staat in dit standpunt zeker niet alleen.

De een zijn dood, de ander zijn …

Na het vonnis in mei maakte Shell in september 2021 bekend haar bedrijfsactiviteiten in Permian (Verenigde Staten) te verkopen aan ConocoPhilips^[5]. De deal leverde Shell $9,5 miljard dollar op en zou voor een groot deel bijdragen aan het verminderen van de CO₂-emissies. Shell staat onder grote (maatschappelijke) druk om uitstoot drastisch te beperken en is om die reden al langer bezig om kopers te zoeken voor olie- en gasactiviteiten. Hoewel Shell er nu alles aan gelegen is zichzelf in te zetten voor een beter klimaat en een betere wereld, is het maar zeer de vraag of andere partijen hier ook zo over denken. Een verkoop van Shell kan een goede koop zijn voor een (nog grotere) vervuiler.

In April 2021 publiceerde Bloomberg een artikel over de verkoop van alle assets van British Petroleum (BP) in Alaska. BP bespaarde met de verkoop hiervan 8 miljoen ton CO₂-emissie. De blije koper, het bedrijf Hilcorp Energy van miljardair Jeff Hildebrand, nam alle assets over. Het Bloomberg Green-onderzoek naar de deal onthulde dat de productie vervolgens door de nieuwe partij is opgeschroefd, zelfs toen de totale vraag tijdens de pandemie kelderde^[6]. Deze 4,7% toename in productie is verantwoordelijk voor een 8,2% toename in emissies. Op papier heeft BP met de verkoop van alle assets dus CO₂-emissies bespaart, de atmosfeer is er met 500 duizend ton CO₂-emissie extra niet veel beter op geworden.

Vraag naar olie en gas blijft

Nu is natuurlijk de grote vraag: dan maar niets doen? Nee dat zeker niet. Shell is van mening dat de energietransitie gereguleerd moet plaatsvinden. Uiteraard wil het bedrijf hier een grote rol bij gaan spelen. Hoe graag iedereen vandaag of morgen ook klimaatneutraal zou willen wonen, werken en leven, op dit moment gaat dit gewoonweg nog niet. Olie en gas zijn ook de komende jaren nog volop nodig. Het is beter om de energietransitie dan ook geleidelijk en gestructureerd te laten plaatsvinden, zo is de gedachte van het bedrijf.

Over de vraag naar olie en gas gesproken: de vraag is de afgelopen jaren nog nooit zo hoog geweest als nu. Nu de economie heropend en de vraag naar olie en gas toeneemt terwijl de productie (gedeeltelijk) heeft stilgelegen dreigt er een tekort. Ook voor de komende jaren wordt er nog voldoende vraag verwacht naar fossiele brandstoffen zoals olie en gas. En gezien de productiecapaciteit en de onderzoeken naar nieuwe olie en gasvelden de komende jaren fors minder zullen worden, zal ook het aanbod afnemen. Gevolg: schaarste en hogere prijzen.

De consument is momenteel nog niet bereid om deze hogere prijzen te (blijven) betalen. Nu de energieprijzen door het dak gaan hoor je ineens alle partijen klagen. Een van de redenen waarom ik denk dat Shell wel eens gelijk zou kunnen hebben. Als hernieuwde energieleverancier kun je perfect voldoen aan de vraag waar en wanneer dit nodig is. Of dit nu gaat om de afnemende vraag naar olie en gas of de toenemende vraag naar nieuwe vormen van groene energie. Het betekend voor lange tijd geld in de la. Zowel voor oude- als nieuwe bedrijfsactiviteiten.

Shell als hoofdrolspeler in de energietransitie

In mei 2021 maakte Shell haar nieuwe energietransitieplan bekend^[7]. Het nieuwe plan bereid het bedrijf voor op een CO₂-neutraal bedrijfsvoering in 2050. In het nieuwe plan is onder andere te lezen dat Shell haar raffinaderijen wil gaan transformeren naar (groene)energieparken. De Upstream divisie blijft van grote waarde, ook om de energietransitie te financieren. Wat de nieuwe strategie van Shell onderscheidend maakt is dat deze klant gedreven is: het bedrijf wil productie sturen op vraag vanuit de klant.

De nieuwe visie: Powering Progress

Shell ziet zichzelf als een hoofdrolspeler in de energietransitie. Het bedrijf geeft zichzelf daarbij duidelijk nieuwe doelen.

1. 100% CO₂-neutrale energie voor al het Nederlandse wegverkeer. In Nederland moet in 2025 minstens 20%, in 2030 minstens 50% en uiterlijk in 2040 volledig 100% van de door Shell geleverde energie voor het wegverkeer CO₂-neutraal zijn. Shell wil bouwen aan een netwerk voor elektrisch rijden, ontwikkeling van waterstof en uitstoot compenseren door het laten planten en beschermen van bossen;
2. In 2050 of eerder, moet Shell een CO₂-neutraal energiebedrijf zijn. In 2025 wordt er gestopt met het financieren van onderzoek voor het zoeken en winnen van olie en gas. Er wordt ingezet op onder andere wind en zonnenenergie, waterstof en biobrandstoffen;
3. In Nederland wil Shell de economie versterken door te investeren in toekomstbestendige banen en het ontwikkelen van talent. Hiervoor richt het bedrijf het Shell Supplier Energy Transition Hub op. In 2050 moet, in lijn met de maatschappij, Shells bevoorradingsketen in Nederland CO₂-neutraal zijn;
4. Shell wil een transparant bedrijf zijn en blijven. De koers en het behalen van de doelen, moet iedereen kunnen volgen. Daarom wil Shell voorop blijven lopen in transparantie;
5. Als laatste wil Shell vooroplopen in circulaire chemicaliën en een CO₂-neutraal producent zijn van nieuwe hoogwaardige brandstoffen. De ambitie is om richting 2025 wereldwijd een miljard kilo plastic afval per jaar om te werken tot grondstof voor nieuwe dagelijkse producten.

Interview met CEO Ben van Beurden

In een interview met de CEO van Shell, Ben van Beurden, werd hem gevraagd hoe Shell de aangekondigde net-zero ambities voor 2050 de komende jaren wil gaan waarmaken^[9]. Shell hanteert daarvoor momenteel drie uitgangspunten:

1. Als eerste het terugdringen van de eigen uitstoot voor alle bedrijfsoperaties;
2. Ten tweede moet het CO₂-gehalte van verkochte producten worden teruggebracht. Shell zet hiervoor in op waterstof, biobrandstoffen en hernieuwbare elektriciteit;
3. Als derde wil Shell klanten gaan helpen met het aanpakken van CO₂-uitstoot door klanten die nog steeds afhankelijk zijn van op koolstof gebaseerde energieproducten. Denk hierbij aan sectoren zoals luchtvaart, zware vracht en scheepvaart. Aanpak van deze CO₂-uitstoot kan ook door koolstofafvang en opslagtechnologie of door uitstoot via de natuur te compenseren.

“We moeten onze klanten helpen CO₂-neutraal te worden. Als zij niet neutraal worden, zullen wij (Shell) ook niet CO₂-neutraal kunnen worden. De exacte stappen om daar te komen zijn nog niet helemaal duidelijk, maar wat we wel weten is dat je dat het beste per sector kunt uitzoeken. Zo gaan we over deze uitdaging nadenken en ons in de toekomst organiseren. Onze ambitie betekent een drastische verandering voor Shell, aangezien onze huidige plannen ons daar niet zullen brengen. Na verloop van tijd zullen al die bedrijfsplannen moeten veranderen, net zoals de samenleving en onze klanten ook veranderen”, aldus CEO Ben van Beurden.

Shell zet hiermee in op een gerichte en doordachte transformatie. “De richting die we hebben gekozen – of de richting waarin we waren maar nu hebben gekozen om te versnellen – is een veel sterkere focus op die toekomst van energie, waarvan we weten dat die gaat anders zijn dan wat we eerder hadden. Nogmaals, die toekomst wordt gecreëerd door onze klanten, die toekomst wordt niet gecreëerd door ons. Ik ben erg enthousiast over de mogelijkheden die Shell heeft: de fundamenten die we hebben, het commerciële platform, de kwaliteit van de mensen die we hebben. We hebben de financiële kracht en we hebben de infrastructuur om echt verandering teweeg te brengen.”

#MakeTheFuture

Een van de uitingen van het nieuwe programma is #MakeTheFuture. Met het #MakeTheFuture programma probeert het bedrijf verschillende initiatieven op te starten die bijdragen aan een energierijke en CO₂-arme toekomst. Shell probeert momenteel met alle kracht het tij en imago van het bedrijf te keren. Het bedrijf moet wel, nu het er niet meer omheen kan dat de wereld van morgen er anders uit komt te zien. De omslag naar een klimaat neutrale en natuurvriendelijkere wereld beweegt Shell om sneller in te spelen op deze (maatschappelijke) ontwikkelingen.

Shell en waterstof

Shell is er van overtuigd dat (groene) waterstof een sleutelrol gaat spelen bij het slagen van de Nederlandse energietransitie, zie hiervoor het artikel over beleggen in waterstof. Waterstof en brandstofceltechnologie gaan een belangrijke rol spelen in de overgang naar een schoner energiesysteem. Shell investeert met partners de komende jaren dan ook volop in deze nieuwe waterstofsector. Projecten waar op dit moment aan gewerkt wordt zijn onder andere het NorthH₂ project in Groningen en Hydrogen Holland I op de Tweede Maasvlakte in Rotterdam.

Waarom investeren in Shell?

Nu dan, de vraag waar het allemaal om draait. Moet je als belegger nog investeren in Shell dat actief is in een uitstervende olie en gassector of kun je de aandelen beter de deur uit doen? En blijf je als belegger investeren in bedrijven die actief opereren in vervuilende sectoren, ook wel de oude economie? Wel, dat is een hoofdvraag die vele beleggers zichzelf moeten stellen. Het grootste pensioenfonds van Nederland, het ABP, maakte in oktober 2021 in ieder geval bekend te stoppen met fossiele beleggingen en drukt voor de aandelen Shell hoe dan ook op de verkoopknop^[9]. Wel discutabel aangezien het pensioenfonds eind 2020 nog besloot haar positie in Shell meer dan te verdubbelen^[10].

Shell als dividend aandeel

Een van de hoofdredenen om in het aandeel Shell te beleggen is altijd het stabiele groeiende dividend geweest. Dat het uitkeren van dividend nooit een verplichting is bewees Shell in april 2020. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog besloot het bedrijf het kwartaaldividend met maar liefst 66% te verlagen. Door het wegvallen van de vraag naar olie en gas in de hoogtijdagen van de coronacrisis zag het bedrijf haar winst halveren. Het dividend was hierdoor onhoudbaar geworden. Beleggers waren woest en vele stapten om diezelfde reden uit het fonds.

Toch kondigde Shell in oktober 2020, na een beter dan verwacht derde kwartaal, alweer aan het dividend opnieuw te verhogen. In de nieuwe strategie van het bedrijf neemt Shell het creëren van waarde voor de aandeelhouder nog steeds erg serieus. Het bedrijf wil voortaan 20-30% van de CFFO (Cash Flow From Operations) uitkeren aan deel aandeelhouders in de vorm van dividend én aandeelinkoopprogramma’s. Voor de toekomst wil Shell vasthouden aan het verhogen van het dividend met ~4% per jaar^[11].

Herinner je de verkoop van de bedrijfsactiviteiten in Permian aan ConocoPhilips nog? De deal levert Shell $9,5 miljard dollar op waarvan ruim $7 miljard wordt gereserveerd voor aandeelhouders. Een goedmaker voor het meer dan halveren van het dividend?

Shell als aandeel voor de toekomst

Dat Shell de komende jaren als bedrijf nodig moet veranderden, dat mag duidelijk zijn. En dit brengt uiteraard vele nieuwe risico’s met zich mee. De vraag is of je als belegger voldoende vertrouwen hebt in het waarmaken van alle nieuwe (klimaat neutrale) ambities van het bedrijf. Shell zelf geeft in ieder geval een duidelijke investment case en blijft positief als het gaat om haar (groene)ambities.

Koers aandeel Shell

Het koersverloop van het aandeel Shell is de afgelopen twee jaar grillig. Van 2017 tot 2020 (pre-coronacrisis) bewoog het aandeel tussen de €25,- en €30,- euro. Toen in maart 2020 duidelijk werd dat de gehele wereld te maken zou krijgen met een pandemie, kelderde de waarde van het het aandeel – net als de gehele markt – en noteerde het nog slechts €11,- op het dieptepunt in maart 2020. Direct na het dieptepunt herstelde de koers tot €18,- om vervolgens – door de aangekondigde én historische dividendverlaging – weer weg te zakken. Het echte dieptepunt volgde op 28 oktober 2020 toen het aandeel zelfs even onder een tientje noteerde.

Hoewel de koers op moment van schrijven nog steeds onder de €25,- noteert, is deze in 2021 aan een herstellende en opwaartse trend bezig. De vraag is echter of de historische waarde ook de toekomstige waarde vertegenwoordigd. Zoals gezegd is de toekomst onzeker en zal Shell de komende jaren een transformatie moeten doormaken wil het bedrijf toekomstbestendig blijven. Dat Shell hiervoor veel van de huidige financiële middelen moet vrijmaken is ook duidelijk. Het antwoord op de vraag of de huidige koers op dit moment de intrinsieke waarde van Shell vertegenwoordigd laten we hierbij gemakshalve in het midden.

Wat te doen met aandelen Shell?

Zelf ben ik ervan overtuigd dat Shell van grote waarde kan zijn voor de energietransitie. De komende jaren zijn we hoe dan ook nog afhankelijk van olie en gas. Het feit dat Shell de opbrengsten in deze vervuilende sectoren wil gebruiken voor het financieren van nieuwe initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van alternatieve brandstoffen en schone energie geeft mij vertrouwen.

Als belegger blijft ik echter uiterst kritisch. Shell moet, in lijn met de eigen doelstellingen, mij de komende jaren met overtuiging laten zien dat het alle zeilen bijzet om het bedrijf om te vormen tot een betere, toekomstbestendig en klimaat neutrale energieleverancier. Het feit dat Shell daarnaast ook prioriteit geeft aan het belonen van aandeelhouders komt mijn investering daarbij ten goede. Het blijft voor mij een vaste waarde én bron van inkomen in mijn dividend portefeuille.

Conclusie:
Mijn aandelen Shell blijven ook de komende jaren gewoon op de plank liggen. Sterker nog, het afgelopen jaar heb ik tegen een historisch lage prijs stiekem wat aandelen bijgekocht. Het is wat mij betreft erop of eronder voor Shell en ik hoop oprecht dat Shell haar ambities (zo snel mogelijk) waar maakt. Stel ons én de maatschappij niet teleur!

Aandeel Shell kopen bij DEGIRO

Wil je zelf ook beleggen en het aandeel Shell kopen, dan heb je een beleggingsrekening nodig. Zelf beleg ik al een aantal jaren met veel plezier bij DEGIRO. Het aandeel is bij deze broker uiteraard beschikbaar.

Heb je nog geen beleggingsrekening bij DEGIRO en wil je weten waarom ik voor deze broker heb gekozen? Lees dan het bericht Mijn broker: DEGIRO.

Bronnen:
[1] Shell – What we do
[2] The Guardian – Revealed: the 20 firms behind a third of all carbon emissions
[3] de Rechtspraak – Uitspraak Milieudefensie/Shell
[4] NOS – Shell in beroep tegen uitspraak klimaatzaak
[5] Shell – Shell signs agreement with ConocoPhilips
[6] Bloomberg – Selling Its Alaskan Oil Business Was a Green Win for BP – Not the Planet
[7] Shell – Energy Transition Strategy 2021
[8] Shell – Resilience and change in a year like no other
[9] ABP – Stopt met beleggen in producten van fossiele brandstoffen
[10] NOS – ABP verdubbelt belang in Shell
[11] Shell – Dividend Information